Przejdź do głównej zawartości

Józef Ruszar | Il Duomo – Orvieto

Il Duomo
Il Duomo – jeden z esejów z tomu Barbarzyńca w ogrodzie – jest opowieścią o mieście Orvieto i jego cudownej katedrze.


Katedra w Orvieto – fasada, fot. JMR


”Katedra stoi (jeśli ten nieruchomy czasownik jest odpowiedni dla czegoś, co rozdziera przestrzeń i przyprawia o zawrót głowy) na obszernym placu, a otaczające kilkupiętrowe budynki po chwili gasną i przestaje się je dostrzegać. Pierwsze wrażenie nie różni się od ostatniego i dominuje uczucie niemożności oswojenia się z tą architekturą.
Fasada była dla Włochów kolorową procesją, nieco przesadną, jak opera z chórami rzeźb, mozaik, pilastrów i wieżyczek, a Orvieto jest na pewno jednym z najbardziej uderzających przykładów malarskiej koncepcji architektury. To właśnie sprawia trudną do oddania mieszaninę zachwytu, zażenowania i zupełnego zagubienia w lesie kolorowych kamyków, falujących płaszczyzn brązu, złota i błękitu”.

„Obramowanie” rozety ze świętych (fot. JMR):
„Ogromna koronkowa rozeta, wyszywana w marmurze, robi bardziej wrażenie rzeźby w kości słoniowej niż elementu architektury monumentalnej. Płaszczyzny fasady porwane są nie tyl¬ko kolorem, ale dołącza się do tego precyzja szczegółów godna miniaturzysty i jeśli do czegokolwiek można porównać katedrę w Orvieto, to do pierwszej litery iluminowanego rękopisu, do wysokiego A gęstego od upojenia”.


 Rozeta katedry w Orvieto, fot. JMR
„Najstarszą częścią fasady są cztery cykle płaskorzeźb dłuta wielu artystów, głównie pizańskich i sieneńskich, cztery wielkie karty o łącznej powierzchni stu dwunastu metrów kwadratowych, które czyta się z lewa na prawo, a opowiadają stworzenie świata, genealogię Dawida, dzieje proroków i Chrystusa oraz Sąd Ostateczny.
Płaskorzeźby na fasadzie katedry:


Płaskorzeźby na fasadzie katedry, fot. JMR

Opowieść jest patetyczna i zarazem pełna prostoty. Okazuje się, że można wyrazić w kamieniu stworzenie światła (wskazujący palec Stwórcy, promieniste linie i zadarte głowy aniołów). Najpiękniejsze są narodziny Ewy. Przysadzisty Bóg Ojciec z długimi włosami wyjmuje uśpionemu Adamowi żebro, a w następnej scenie widać Matkę Rodzaju: skłoniła głowę, czystości i słodyczy pełna. Dalej prorocy rozwijają rulony, demony ciągną sznur potępionych i zgrzytanie zębami miesza się ze śpiewem aniołów siedzących na gałęziach genealogicznych drzew”.

Andrea Pisano, ilustracja Księgi Rodzaju


 
Płaskorzeźba – ilustracja Księgi Rodzaju (detale), fot. JMR:
07.04.Wenecja Padwa 094a
07.04.Wenecja Padwa 096
07.04.Wenecja Padwa 095
07.04.Wenecja Padwa 102

Sąd Ostateczny

Sąd Ostateczny, poniżej detale, fot. JMR
20070823_144511_8589
Sąd Ostateczny (zbawieni i potępieni), fot. JMR
20070823_144511_8589

Wejście do katedry:

Wejście do katedry, fot. JMR:




Katedra o zachodzie słońca, fot. JMR








plan
Plan Orvieto
Tołwiński, Tadeusz (1878-1951), Urbanistyka t.1.
Wydawnictwo Zakładu Urbanistyki Politechniki Warszawskiej
  • Warszawa 1939
     
     
     
     
     
     
     
    Duomo di Orvieto
unsplash-logoAndrea Anastasakis







Künstler: Turner, Joseph Mallord William
Langtitel: Ansicht von Orvieto, gemalt in Rom (View of Orvieto, painted in Rome)
Entstehungsjahr: 1828–1829
Maße: 91,5 × 123 cm
Technik: Öl auf Leinwand
Aufbewahrungsort: London
Sammlung: Tate Gallery
Epoche: Romantik
Land: Großbritannien

Permalink:
http://www.zeno.org/nid/20004337611
Lizenz: Gemeinfrei


Orvieto, Umbria.












 

Komentarze

Prześlij komentarz

Popularne posty za ostatni miesiąc

Józef Maria Ruszar | Lekcja łaciny Zbigniewa Herberta

Józef Maria Ruszar Lekcja łaciny Zbigniewa Herberta cz. 01 Wspomnienie, przeżycie i oczytanie. Konstrukcja eseju „Lekcja łaciny” Część I Rzymska virtus. Przymierze z dzielnością w „Lekcji łaciny” W „Lekcji łaciny” (LNM) mamy do czynienia z trzema elementami konstrukcyjnymi: wspomnieniem szkolnym, osobistą relacją z podróży oraz przedstawieniem historii wzrostu i upadku Imperium Romanum na przykładzie dziejów jednej prowincji, Brytanii. Trzej narratorzy: Herbert – uczeń, Herbert – podróżnik i Herbert – badacz dziejów (amator) opowiadają o niezwykłym trwaniu rzymskiego dziedzictwa w łacińskiej Europie. Wszystkie trzy elementy narracji i wcielenia narratora mają na celu uwiarygodnienie tezy o… właśnie, jaka jest teza eseju? Na czym polega „lekcja łaciny”, bo przecież słowo „lekcja” ma tu podwójne – dosłowne i metaforyczne – znaczenie? Odłóżmy odpowiedź na koniec rozważań, w tym miejscu odnotujmy tylko, że autor „Lekcji łaciny” usunął duży fragment tekstu ...
Prześlij komentarz
Czytaj więcej

Zbigniew Herbert po angielsku

Zbigniew Herbert w angielskich tłumaczeniach Herbert, Zbigniew. Selected Poems . Introduction by A. Alvarez. Translated by   Czesław Miłosz and Peter Dale Scott. Harmondsworth: Penguin, 1968. Herbert, Zbigniew. The Passion of Our Lord painted by an anonymous hand from the circle of Rhenish Masters . Translated by Adam Czerniawski. London: Menard Press, 1973. Herbert, Zbigniew. Selected Poems . Translated by John and Bogdana Carpenter. Oxford: New York: Oxford University Press, 1977. Herbert, Zbigniew. Philosophers’ Den . Translated by Paul Mayewski. New York: Humanities Institute, 1983. Herbert, Zbigniew. Report from the Town Under Siege . Translated by Bogusław Rostworowski. Portland: Trace Editions, 1984. Herbert, Zbigniew. Barbarian in the Garden . Translated by Michael March and Jarosław Anders. Manchester: Carcanet, 1985. Herbert, Zbigniew. Report from the Besieged City and Other Poems . Translated by John and Bogdana Carpenter. New York: Ecco Pre...
Prześlij komentarz
Czytaj więcej

prof. Arent van Nieukerken | Twórczość Herberta w kontekście anglosaskim (Coetzee) | wideo

Wojaże Pana Cogito / recepcja twórczości za granicą Prof. Arent van Nieukerken Universiteit van Amsterdam Twórczość Herberta w kontekście anglosaskim (Coetzee) How to pronounce J M Coetzee: kuut-SEE (different pronunciations can be found, but this is how Coetzee himself pronounces it) John Maxwell Coetzee was born in Cape Town, South Africa, on 9 February 1940, the elder of two children. His mother was a primary school teacher. His father was trained as an attorney, but practiced as such only intermittently; during the years 1941–45 he served with the South African forces in North Africa and Italy. Though Coetzee’s parents were not of British descent, the language spoken at home was English. Coetzee received his primary schooling in Cape Town and in the nearby town of Worcester. For his secondary education he attended a school in Cape Town run by a Catholic order, the Marist Brothers. He matriculated in 1956. Coetzee entered the University of C...
Prześlij komentarz
Czytaj więcej