Zemsta ręki śmiertelnej Interpretacje wierszy poetów XX wieku

Od Wydawcy" Przez pięć listopadowych dni 2016 roku w Krakowie odbywały się XIII Warsztaty Herbertowskie – międzynarodowa konferencja organizowana przez Akademię Ignatianum i Instytut Myśli Józefa Tischnera. Partnerem wydarzenia było Ministerstwo Spraw Zagranicznych, Fundacja PZU oraz Gmina Miasta Krakowa. W spotkaniu wzięli udział nie tylko przedstawiciele świata naukowego z całej Polski, ale także z zagranicy – łącznie aktywnie reprezentowanych było 20 uczelni z całego świata, z czego 9 uczelni zagranicznych i 11 uczelni krajowych. Celem konferencji było przedstawienie interpretacji wierszy poetów, w szczególności związanych z Krakowem, począwszy od II Rzeczpospolitej po dzień dzisiejszy, a także spotkanie tłumaczy poezji polskiej na języki obce oraz literaturoznawców-slawistów z zagranicznych placówek naukowych. Wybrane prace zostały opublikowane w półroczniku Akademii Ignatianum „Perspektywy kultury” (nr 14 – 16) oraz w niniejszej publikacji. Osobno zaprezentowane zostały szkice poświęcone poezji Jana Polkowskiego – ukazują się w Bibliotece Pana Cogito w pozycji zatytułowanej: W mojej epoce już wymieram. Antologia szkiców o twórczości Jana Polkowskiego (1979–2017) pod redakcją Józefa Marii Ruszara i Izabeli Piskorskiej-Dobrzenieckiej, w której zebrano krytycznoliteracki dorobek ostatniego czterdziestolecia. Zasadniczo tom zawiera interpretacje utworów poetyckich (z dużą przewagą wierszy Patrona konferencji), a także eseje o charakterze komparatystycznym, ukazujące relacje Herberta z innymi polskimi twórcami XX wieku. Niemniej tematyczna paleta jest spora i nie ogranicza się do interpretacji wierszy najsławniejszych poetów (Czesława Miłosza, Tadeusza Różewicza, Aleksandra Wata, Adama Zagajewskiego), ale przypomina twórców ciekawych i oryginalnych, choć z bardzo różnych powodów mniej znanych (do takich należy emigracyjny poeta Józef Łobodowski) czy nieco zapomnianych (jak Tadeusz Nowak i Tadeusz Śliwiak). Osobną grupę stanowią interpretacje wierszy poetów urodzonych w drugiej połowie XX wieku (Maria Korusiewicz, Bronisław Maj, Tomasz Różycki i Roman Honet), a nawet najmłodszych, zakwalifikowanych do „cyberpoezji” – zjawiska powstałego w XXI wieku. W każdym wypadku mamy do czynienia z radością pisania – zarówno poetów jak i ich badaczy – a sugestia ze sławnego wiersza Wisławy Szymborskiej, że jest to czynność dokonująca zemsty na naszej kruchości i nieuchronnym przemijaniu, jest dość przekonywująca. Niech radość czytania będzie udziałem PT Czytelnika.

Józef Maria Ruszar

Kierownik Warsztatów Herbertowskich

Streszczenia i słowa kluczowe

Francesca Fornari – Fotografie. Nie tylko Fotografia Rękopisy pisarza odsłaniają proces tworzenia tekstu, poszerzają pole interpretacji i sugerują nowe pytania dotyczące ważnych tematów dzieła Herberta: pamięci, budowania tożsamości tekstowej, maskowania śladów zaangażowania emocjonalnego podmiotu. Ważne dla interpretacji wiersza okazują się inne wiersze poety, w których pojawia się motyw fotografii, jak i eseje fotografów i badaczy poświęcone sztuce fotografowania. Słowa kluczowe: Zbigniew Herbert, krytyka genetyczna, fotografia i literatura

Agnieszka Łazicka – Afekt, percepcja i granice ciała. O wierszu Poczucie tożsamości Zbigniewa Herberta W utworze problem percepcji wiąże się z kwestią poczucia własnego „ja” i granicami własnego ciała. Główny kontekst rozważań stanowi kategoria afektu, w ujęciach kwestionujących takie rozróżnienie na emocje i afekty, w którym emocje pojmuje się jako przedmioty rzeczywistości wewnętrznej, a afekty jako ich cielesną reprezentację. Słowa kluczowe: emocja, percepcja, granice ciała, indywiduacja doświadczenia

Piotr Kilanowski – W poszukiwaniu źródeł poezji. Las Ardeński Zbigniewa Herberta Biorąc pod uwagę mity uniwersalne w połączeniu z mitami narodowymi i dialogami literackimi, z których skonstruowany jest Las Ardeński, artykuł wskazuje na źródła inspiracji uobecnione w wierszu: pamięć o poległych, misję poety jako łącznika między światem konkretu i światami metafizycznymi, potrzebę wierności kondycji ludzkiej, tradycji kulturowej i wspólnym przeżyciom pokoleniowym. Słowa kluczowe: Zbigniew Herbert, poezja i pamięć, misja poezji, Las Ardeński, Struna światła

Mateusz Antoniuk – Archeologia Przesłania Pana Cogito Autor dokonuje analizy materialnych śladów procesu tekstotwórczego: maszynopisów oraz rękopisów, dokumentujących różne fazy pracy nad tekstem. W artykule przyjęto retrospektywny model narracji: od postaci pierwodrukowej do najwcześniejszego zachowanego i odnalezionego brulionu. W konkluzji Przesłanie Pana Cogito okazuje się tekstem przekształcanym głównie pod względem kompozycyjnym (zmiana kolejności wątków). Słowa kluczowe: Zbigniew Herbert, Pan Cogito, proces tekstotwórczy, krytyka genetyczna

Tatiana Pawlińczuk – Artystyczne pojmowanie prawdy w poezji Zbigniewa Herberta i Stanisława Barańczaka Autorka stawia pytania, w jaki sposób poeci przedstawiają to, co uznają za prawdę, i wskazuje na jej różne znaczenia (zwłaszcza jako sprawiedliwości). Analizując wiersze poetów, zauważa pojawiające się w nich – niekiedy zaskakujące – chwyty literackie, pomagające autorom wyrazić fenomen prawdy. Słowa kluczowe: prawda, sprawiedliwość, wartości ludzkie

Anna Węgrzyniak – „Pamiętając o Zbigniewie Herbercie”. Majolika Marii Korusiewicz Interpretacja wierszy Marii Korusiewicz ujawnia związki jej twórczości z poezją i eseistyką Zbigniewa Herberta. Poetów łączy: klasycyzująca „filozofia kultury”, tęsknota za utraconym obrazem świata, szacunek dla sztuki zorientowanej na rzeczywistość postrzeganą zmysłami, poszukiwanie stałych wartości, powściągliwość w wyrażaniu emocji. Słowa kluczowe: korespondencje, klasycyzm, etyka, estetyka, czułość

Radosław Sioma – „Źródło nieba na ziemi”. Metafizyka zachwytu: Miłosz – Herbert (rekonesans) Artykuł jest studium komparatystycznym na temat piękna kobiecego ciała w poezji Czesława Miłosza i Zbigniewa Herberta. Na podstawie czterech utworów: Uczciwego opisania samego siebie nad szklanką whisky na lotnisku, dajmy na to w Minneapolis i Esse Czesława Miłosza oraz: Zobacz i Przysięgi Zbigniewa Herberta, stwierdzić można, że mimo okulocentryzmu obydwu poetów pierwszy z nich wydaje się bardziej hedonistyczny, drugi zaś bardziej epikurejski. Ponadto epifanijny charakter Esse Miłosza oraz Zobacz i Przysięgi Herberta pozwala wyróżnić sensualizm percepcyjny, sensualizm afektywny oraz wizyjny. Słowa kluczowe: Czesław Miłosz, Zbigniew Herbert, poetyka afektywna, sensualizm, zachwyt, metafizyka piękna

Katarzyna Ciemiera – Praca pamięci. O wierszu Roki Czesława Miłosza Autorka twierdzi, że w wierszu Roki został zaakcentowany moment, który doprowadził do powstania reguły rządzącej pisarstwem Miłosza — „formuły pamięci”. Ponadto wskazuje, że łączenie kwestii czasu z Apokalipsą nie zawsze musi być interpretowane jako powrót czasu mitycznego, może też ukazywać doznanie sprzeczności pomiędzy przeszłością, przyszłością a teraźniejszością. Słowa kluczowe: Czesław Miłosz, Roki, formuła pamięci, Apokalipsa

Ewa Goczał – Ręki Mściwej groźba wiekuista. O jednej pieśni awangardowej Aleksandra Wata Przedmiotem lektury jest czwarty utwór z cyklu Pieśni wędrowca opublikowanego w 1962 roku jako pierwsza część tomu Wiersze śródziemnomorskie. Umieszczony zostaje on w kontekście istotnych dla poety problemów – biografii, ciała, stalinizmu i religii, a wreszcie – sensu pisarstwa. Pozwala to na konkluzję o awangardowym charakterze liryki Wata, a także o możliwości odczytania jego dzieła w perspektywie postsekularnej – jako prekursorskiego wobec wyodrębnionego przez Piotra Bogaleckiego nurtu teolingwizmu. Słowa kluczowe: awangarda, pieśń, teolingwizm

Grzegorz Bąk – Mare Nostrum Józefa Łobodowskiego Wiersz podkreśla związki kultury polskiej z kulturą śródziemnomorską zainicjowane przez Jana Kochanowskiego, ale unikatowe w tradycji polskiej spojrzenie na śródziemnomorskość z punktu widzenia Królestwa Aragonii i Hiszpanii.. Słowa kluczowe: Józef Łobodowski, polska poezja emigracyjna, relacje kulturowe polsko-hiszpańskie

Joanna Adamowska – Tadeusz Różewicz i artyści Krakowa (Witold Wojtkiewicz, Maria Jarema, Tadeusz Brzozowski) Autorka pokazuje, w jaki sposób analiza dzieł artystów plastyków znalazła odzwierciedlenie w tekstach Tadeusza Różewicza, a także interpretuje utwory będące próbą intersemiotycznego przekładu treści awangardowego obrazu na słowo poetyckie lub prozatorskie. Słowa kluczowe: Tadeusz Różewicz, Witold Wojtkiewicz, Maria Jarema, Tadeusz Brzozowski, przekład intersemiotyczny

Izabela Piskorska-Dobrzeniecka – Poezja czasu niepoetyckiego. O Drzewie Tadeusza Różewicza Zarówno użyte środki wyrazu artystycznego, budowa liryku, jak i informacje dołączone do pierwodruku oraz inne teksty Różewicza pozwalają wyznaczyć kontekst interpretacyjny, koncentrujący się wokół zagadnień: antypoezji, (pozornej) Arkadii utraconej w czasie drugiej wojny światowej oraz pisania wierszy jako czynności ocalającej poezję. Słowa kluczowe: Tadeusz Różewicz, drzewo żywe, drzewo umarłe, druga wojna światowa

Magdalena Łopata – O Psalmie sielankowym Tadeusza Nowaka Szkic stawia sobie za cel poszukiwanie klucza do twórczości Nowaka przy jednoczesnym założeniu, iż fenomen tej twórczości polega właśnie na braku tego klucza. Rozwiązaniem okazują się konteksty innych utworów poetyckich oraz filozoficznych, które wprowadzają wiersz i myśl Nowaka w hermeneutyczny horyzont poszukiwań sensu. Słowa kluczowe: psalm, sielanka, Bóg, natura

Dorota Siwor – TO Tadeusza Nowaka, czyli o niemożliwych i koniecznych próbach Szkic koncentruje się na interpretacji Pieśni o innym świecie w kontekście cyklu Pieśni bezsennych, ale i twórczości pisarza potraktowanej jako całość. Odczytuje próbę wyrażenia niewyrażalnego – opisu metafizycznej sfery Bytu oraz zwraca uwagę na szczególną rolę Natury w relacjach między człowiekiem a „innym światem”. Na koniec wskazuje także na szczególne powinowactwa Pieśni… z wątkami obecnymi w twórczości Bolesława Leśmiana. Słowa kluczowe: Tadeusz Nowak, Pieśni bezsenne, poezja metafizyczna, Bolesław Leśmian

Katarzyna Niesporek – Dom. O jednym wierszu Tadeusza Śliwiaka Przedmiotem artykułu jest interpretacja wiersza Dom Tadeusza Śliwiaka, który został napisany w 1963 roku we Lwowie (miejscu urodzenia poety; tam też przeżył drugą wojnę światową). Słowa kluczowe: Tadeusz Śliwiak, Święty wtorek, dom, Lwów, miejsce utracone

Krystyna Latawiec – Świat równoległy – szkic wieczności. Adam Zagajewski: W drzewach Artykuł jest interpretacją wiersza w kategoriach nowoczesnego konceptu, który pozwala ująć materialne i duchowe aspekty bytu w jedność estetyczną. Poeta komponuje z poszczególnych elementów kultury całość semantyczną, będącą zarazem przestrzenią jego intertekstualnej aktywności. Skondensowany dzięki plastycznemu opisowi zachwyt (olśnienie) pozwala zbliżyć się do tajemnicy czasu zatrzymanego w wytworach rzemiosła, sztuki, cywilizacji. W tak uformowanej ramie kultury można zamieszkać i poczuć więź z przeszłością. Obrazy-segmenty tworzą rodzaj gobelinu, na który składają się motywy figuralne i arabeski. Barwna tapiseria wywołuje przyjemne wrażenia, nawet jeśli poszczególne jej fragmenty są tragiczne w treści. Osnową jest czas, a wątkiem narracja złożona z epizodów wyodrębnionych z historii, literatury czy mitu. Zminiaturyzowane uniwersum estetyczne zawiera sugestię, że coś jednak istnieje pod jego barwną zewnętrzną warstwą, że coś trwa wbrew prawu przemijania. Słowa kluczowe: symbolika drzewa, koncept, poetycki gobelin, miniaturyzacja, intertekstualność

Bogusława Bodzioch-Bryła – Przybywając za późno… Adam Zagajewski Trzej Królowie Wiersz stanowi summę losów ludzkości. Za sprawą łączenia kontekstów kulturowych losy te rozpięte zostają między historią zbiorową a pragnieniami jednostki, ujętymi w perspektywie wertykalnej i horyzontalnej. W utworze podnoszone są kwestie najbardziej oczywiste – roli sensu życia jednostki, celu, ku któremu jednostka ta pragnie zmierzać. Słowa kluczowe: Adam Zagajewski, sacrum, wędrówka

Anna Hajduk – O martwej naturze rzeczy. Bronisława Maja studium przedmiotu Opracowanie proponuje diagnozę kondycji współczesnego człowieka, za punkt wyjścia przyjmując poetyckie rozważania krakowskiego twórcy, który obraz jednostki ludzkiej – słabej, kruchej i niepewnej – konstruuje w opozycji do stałego, niezmiennego i niedostępnego świata materii nieożywionej. Tekst Maja zestawiony zostaje z utworami Zbigniewa Herberta podejmującymi podobną problematykę, lecz prezentującymi odmienną wizję głównego zagadnienia. Słowa kluczowe: Bronisław Maj, Zbigniew Herbert, człowiek, przedmioty

Michał Kopczyk – Egzotyczne podróże Tomasza Różyckiego W artykule poruszony zostaje temat podróży obecny w dwu dziełach Tomasza Różyckiego w tomie poezji Kolonie (2006) oraz zbiorze refleksji Tomi. Notatki z miejsca postoju (2013). Autor artykułu analizuje znaczenia, jakie w twórczości Różyckiego łączą się ze słowem „kolonie” i zauważa, że poeta czyni z niego ośrodek refleksji nad zagadnieniem własnej tożsamości. Bohater utworów Różyckiego czuje się emigrantem, wygnańcem, pamięta, że jego rodzina została po drugiej wojnie światowej przesiedlona na zachodnie tereny Polski. Wygnanie, emigracja okazuje się stanem wspólnym dla wszystkich poetów i tylko oni – za pomocą swej poezji – mogą swojemu położeniu nadać sens. Słowa kluczowe: Tomasz Różycki, Kolonie, Tomi. Notatki z miejsca postoju, kolonie, wygnanie

Małgorzata Peroń – Spotkanie ze śmiercią (o wierszu właściciel Romana Honeta) Poezja Romana Honeta należy do nurtu „ośmielonej wyobraźni”. Do jego najważniejszych cech należą: zestawianie zaskakujących obrazów w technice kolażu, nagromadzenie i sekwencyjność zdarzeń, metamorfozy przedmiotów, oniryzm, niedookreśloność bohatera, który zanurzony jest w rozbity i zniszczony świat, nastrój niepokoju i utraty, niedokończone frazy, potoczność języka. Nurt ten odwołuje się do tradycji surrealizmu, w którego centrum stoi imaginacja, nie zaś domknięta, racjonalna fabuła. Słowa kluczowe: Roman Honet, surrealizm, nadrealizm, ośmielona wyobraźnia,

Krzysztof Brenskott – Cyberludowy jarmark, czyli wgraa Leszka Onaka i Łukasza Podgórniego. Rzecz o krakowskiej poezji cybernetycznej Analiza, której przedmiotem jest tomik Leszka Onaka i Łukasza Podgórniego wgraa, omawia krakowską szkołę poezji cybernetycznej, zrzeszoną wokół Hubu Wydawniczego Rozdzielczość Chleba. Termin „poezja cybernetyczna” wciąż brzmi obco dla literaturoznawstwa akademickiego, zaś utwory tym terminem opisywane – ze względu na swoją peryferyjność i funkcjonowanie głównie w przestrzeni wirtualnej – wymykają się naukowej refleksji. Ostatnia część artykułu została uzupełniona o refleksję nad cyfrowymi projektami autorów, w których zmiana nośnika poetyckiego wpływa na sam proces czytania utworu. Słowa kluczowe: poezja cybernetyczna, Leszek Onak, Łukasz Podgórni, wgraa, cybertekst

Biogramy autorów

Dr Joanna Adamowska – autorka książki Różewicz i Herbert. Aksjologiczne aspekty twórczości (2012).

Dr Mateusz Antoniuk (Uniwersytet Jagielloński) – kierownik projektu badawczego „Archiwum Zbigniewa Herberta – studia nad dokumentacją procesu twórczego” (NPRH), realizowanego na Wydziale Polonistyki UJ. Stypendysta Beinecke Rare Book & Manuscript Library, Yale University (w ramach programu „Fellowships for Visiting Postdoctoral Scholars”, 2014), członek Society for Textual Scholarship (USA) oraz European Society for Textual Scholarship. Członek Komisji Badań Genetycznych i Dokumentacyjnych nad Literaturą przy Oddziale Polskiej Akademii Nauk w Łodzi. Autor książek: Słowo raz obudzone. Poezja Czesława Miłosza: próby czytania (2015), Otwieranie głosu. Studium o wczesnej twórczości Zbigniewa Herberta (2009), Kultura małomówna Stanisława Lacka. W kręgu młodopolskiej świadomości mowy i milczenia (2006).

Prof. Grzegorz Bąk (Uniwersytet Complutense w Madrycie) – slawista, hispanista i historyk. Profesor tytularny na Wydziale Filologii Uniwersytetu Complutense w Madrycie. Autor i współautor prac na temat historii Polski i historii relacji polsko-hiszpańskich, między innymi: Historia de los pueblos eslavos [Historia narodów słowiańskich] [w:] Historia de las literaturas eslavas [Historia literatur słowiańskich] (1997), Fernando Presa González, Grzegorz Bąk, Agnieszka Matyjaszczyk Grenda, Roberto Monforte Dupret, Soldados polacos en España durante la Guerra de Independencia 1808–1814 [Żołnierze polscy w Hiszpanii podczas hiszpańskiej wojny o niepodległość 1808–1814] (2004), współredaktor Śladami pisarza. Józef Łobodowski w Polsce i w Hiszpanii (2016). Tłumacz literatury polskiej (wraz z Mabel Velis): Stanisław Lem, Pokój na Ziemi (Paz en la Tierra) (2012).

Dr Bogusława Bodzioch-Bryła (Akademia Ignatianum w Krakowie) – adiunkt w Instytucie Kulturoznawstwa. Autorka książek: Ku ciału post-ludzkiemu… Poezja polska po 1989 roku wobec nowych mediów i nowej rzeczywistości (2011; 2006), Kapłan Biblioteki. O poetyckiej i eseistycznej twórczości Adama Zagajewskiego (2009), Z nowymi mediami w kulturze i o kulturze. Scenariusze zajęć edukacji medialnej dla nauczycieli (2015); współautorka książek: Przepływy, protezy, przedłużenia… Przemiany kultury polskiej pod wpływem nowych mediów po 1989 roku (2016); Literatura i nowe media. Homo irretitus w kulturze literackiej XX/XXI wieku (2014, 2015), Nowy leksykon szkolny (2005), Leksykon wiedzy szkolnej (2008).

Krzysztof Brenskott (Uniwersytet Jagielloński) – autor publikacji Bóg złego Prawa. Próba gnostyckiej interpretacji „Procesu” Franza Kafki, „Konteksty Kultury” 2015, t. 12, nr 2. i Dyskurs krytyczny o dyskursie opisującym gnostycyzm w twórczości Czesława Miłosza zawarty w tomie Miłosz. Dyskursy (2016).

Katarzyna Ciemiera (Uniwersytet Jagielloński) – studentka polonistyki-komparatystyki i zarządzania kulturą. W Wilnie uczestniczyła w projekcie „Gatves gyvos” organizowanym przez Instytut Polski w Wilnie i Pracownię Kultury Litwy na Wydziale Polonistyki UJ.

Prof. Francesca Fornari (Uniwersytet Ca’ Foscari w Wenecji) – wykłada literaturę polską. Jest autorką monografii o poezji Józefa Czechowicza Architettura dell’immaginazione (2010), artykułów i esejów poświęconych literaturze polskiej XX wieku. Tłumaczyła między innymi poezję Ryszarda Krynickiego, Julii Hartwig, eseje i wiersze Zbigniewa Herberta.

Ewa Goczał (Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie) – absolwentka filologii polskiej oraz rosyjskiej, doktorantka w Katedrze Literatury Współczesnej i Krytyki Literackiej na Wydziale Filologicznym. Publikacje: Aneksja kolektywu czy dyktat wybiórcy? Z zagadnień antologii tłumaczeń (na przykładzie nowych wyborów poezji rosyjskiej), „Przegląd Rusycystyczny” 2017, nr 1, Szklane klisze albo dwie strony (z) Księgi. Ficowskiego wiersze o Schulzu, „Schulz/Forum” 2016, nr 8, w druku: Odnajdując „wspólny język ognia”: Jerzy Ficowski wobec mistycyzmu żydowskiego (prolegomena), Wyjścia. Awangardyzacja jako asumpt do kanonizacji (kazus Różewicza-poety).

Anna Hajduk (Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie) – absolwentka filologii polskiej, doktorantka literaturoznawstwa na Wydziale Filologicznym. Przygotowuje rozprawę doktorską dotyczącą topiki biblijnej w polskiej i polsko-żydowskiej poezji o Zagładzie. Publikacje: Piętno Shoah w poetyckich tekstach o Zagładzie, „Rocznik Przemyski. Literatura i język” 2015, t. 51, „Wymyślić nieśmiertelność”. O śmierci i wieczności w wierszu Zbigniewa Herberta „Co robią nasi umarli” [w:] Gąszcz srebrnych liści. Interpretacje wierszy Zbigniewa Herberta (2015), Wiersz „Substancja” Zbigniewa Herberta w świetle szkicu „Człowiek i jego rzeczywistość” Romana Ingardena [w:] Liryka i fenomenologia. Zbigniew Herbert i Tadeusz Różewicz w kręgu myśli Ingardenowskiej (2016). W druku: Ofiarowanie Izaaka – reinterpretacje biblijnej opowieści o Abrahamie w polskiej poezji współczesnej oraz „Hosanna uniesiona na samo dno” – ironia w „Odczytaniu popiołów” Jerzego Ficowskiego.

Dr Piotr Kilanowski (Uniwersytet Federalny Parany w Kurytybie, Brazylia) – wykładowca literatury polskiej w Katedrze Polonistyki, którą kierował w latach 2011–2014; tłumacz. Przełożył na język polski między innymi poezje Paula Leminskiego, na język portugalski między innymi poezje Jerzego Ficowskiego, Zbigniewa Herberta, Czesława Miłosza, Wisławy Szymborskiej i Anny Świrszczyńskiej.

Dr hab. prof. ATH Michał Kopczyk – polonista, historyk literatury, wykładowca Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej, redaktor naczelny pisma naukowego „Świat i Słowo”. Ostatnio wydał: Pytanie o wspólnotę. W kręgu twórczości Zbigniewa Herberta, Andrzeja Bobkowskiego i Mieczysława Jastruna ( 2013), Obecność innego. Studia o literaturze współczesnej (2013).

Dr hab. prof. UP Krystyna Latawiec (Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie) – autorka rozdziałów tematycznie związanych z dramatem i poezją zamieszczonych w monografiach zbiorowych. Wydała książki: Na scenie świata i teatru. O dramaturgii Mariana Pankowskiego (1994), Dramat poetycki po 1956 roku: J. M. Rymkiewicz, S. Grochowiak, T. Karpowicz (2007); współredagowała tomy: Dramat w historii – historia w dramacie (2009), Szekspir wśród znaków kultury polskiej (2012), Emil Zegadłowicz – daleki i bliski (2015).

Agnieszka Łazicka (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu) – doktorantka w Zakładzie Historii Literatury Młodej Polski i Dwudziestolecia Międzywojennego Instytutu Literatury Polskiej. Przygotowuje rozprawę doktorską poświęconą cielesnemu podłożu świadomości w twórczości Zbigniewa Herberta. Autorka publikacji: Poezja i poznanie. O poemacie „Eliasz” Bolesława Leśmiana, „Białostockie Studia Literaturoznawcze” 2015, nr 7, Wokół uznania realności świata. Poezja Zbigniewa Herberta a fenomenologia Romana Ingardena [w:] Liryka i fenomenologia. Zbigniew Herbert i Tadeusz Różewicz w kręgu myśli Ingardenowskiej (2016), „Zatrważający związek człowieka z samym sobą”. Znaczenie fantastyki E. A. Poego dla twórczości Ch. Baudelaire’a [w:] Poe, Grabiński, Ray, Lovecraft. Współzależności, paralele, przenikanie (w druku).

Magdalena Łopata (Uniwersytet Jagielloński) – studentka Międzywydziałowych Indywidualnych Studiów Humanistycznych. Przygotowuje pracę magisterską o świetle we wczesnej twórczości Czesława Miłosza.

Katarzyna Niesporek (Uniwersytet Śląski) – doktorantka w Zakładzie Literatury Współczesnej Instytutu Nauk o Literaturze Polskiej. Autorka monografii: „Ja” Świetlickiego (2014), Eda. Szkice o wyobraźni i poezji (2015), Boskie, ludzkie. Szkice o poetyckim doświadczaniu Boga (2017). Dr

Tatiana Pawlińczuk (Żytomierski Uniwersytet Państwowy im. Iwana Franki) – redaktor odpowiedzialna uniwersyteckiego czasopisma naukowego „Ukraińska Polonistyka”. Zainteresowania naukowe: komparatystyczne badania literatury polskiej i ukraińskiej, teoria i praktyka przekładu, historia i teoria dramatu. Tłumaczka literatury polskiej.

Dr Małgorzata Peroń (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II) – autorka książki Plastyczna mapa świata. Poezja Janusza S. Pasierba wobec sztuk wizualnych (2015) oraz artykułów poświęconych twórczości Zbigniewa Herberta i ks. Janusza S. Pasierba.

Izabela Piskorska-Dobrzeniecka (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu) – absolwentka polonistyki i historii sztuki. Doktorantka w Zakładzie Literatury Polskiej Romantyzmu i Pozytywizmu. Współredaktorka książek: Poznawanie Polkowskiego (2017) i Norwidowski świat rzeczy (w druku).

Dr hab. Radosław Sioma (Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu) – literaturoznawca, adiunkt w Instytucie Literatury Polskiej. Autor książki Niewinność i doświadczenie. O komediopisarstwie Leopolda Buczkowskiego (2009) oraz Krzesło i zmięta serweta. Szkice o poezji Zbigniewa Herberta (2017). W przygotowaniu: „Uwiedziony na zawsze”. Dyskurs miłosny w poezji Zbigniewa Herberta.

Dr Dorota Siwor (Uniwersytet Jagielloński) – asystent na Wydziale Polonistyki; redaktor pisma naukowego „Konteksty Kultury”. Autorka książki W kręgu mitu, magii i rytuału. O prozie Tadeusza Nowaka (2002) oraz kilkunastu szkiców opublikowanych w tomach zbiorowych. Redaktor i współredaktor zbiorów szkiców, między innymi: Literatura polska po przełomie 1989 roku (2007), Etniczność. Tożsamość. Literatura (2010), Dwie dekady nowej (?) literatury (2011), Mosty i zasieki. Spotkania polskiej i czeskiej literatury w XX wieku (2013), Trans-fuzje. Spotkania polskiej i czeskiej kultury w XX i XXI wieku (2016), Liryka i fenomenologia. Zbigniew Herbert i Tadeusz Różewicz w kręgu myśli Ingardenowskiej (2016).

Prof. dr hab. Anna Węgrzyniak (Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej) – kierownik Katedry Literatury i Kultury Polskiej, autorka prac o poezji i prozie XX i XXI wieku, do roku 2015 redaktor naczelna pisma naukowego „Świat i Słowo”. Ważniejsze publikacje: Nie ma rozpusty większej niż myślenie: o poezji Wisławy Szymborskiej (1996), Egzystencjalne i metafizyczne: od Leśmiana do Maja (1999), Czytam więc jestem: studia, interpretacje, glosy (2004), Ja głosów świata imitator: studia o poezji Juliana Tuwima (2005).

Francesca Fornari, Fotografie. Nie tylko Fotografia
Agnieszka Łazicka, Afekt, percepcja i granice ciała. O wierszu Poczucie tożsamości Zbigniewa Herberta
Piotr Kilanowski, W poszukiwaniu źródeł poezji. Las Ardeński Zbigniewa Herberta
Mateusz Antoniuk, Archeologia Przesłania Pana Cogito
Tatiana Pawlińczuk, Artystyczne pojmowanie prawdy w poezji Zbigniewa Herberta i Stanisława Barańczaka
Anna Węgrzyniak, „Pamiętając o Zbigniewie Herbercie”. Majolika Marii Korusiewicz
Radosław Sioma, „Źródło nieba na ziemi”. Metafizyka zachwytu: Miłosz – Herbert (rekonesans)
Katarzyna Ciemiera, Praca pamięci. O wierszu Roki Czesława Miłosza
Ewa Goczał, Ręki Mściwej groźba wiekuista. O jednej pieśni awangardowej Aleksandra Wata
Grzegorz Bąk, Mare Nostrum Józefa Łobodowskiego
Joanna Adamowska, Tadeusz Różewicz i artyści Krakowa (Witold Wojtkiewicz, Maria Jarema, Tadeusz Brzozowski)
Izabela Piskorska-Dobrzeniecka, Poezja czasu niepoetyckiego. O Drzewie Tadeusza Różewicza
Magdalena Łopata, O Psalmie sielankowym Tadeusza Nowaka
Dorota Siwor, TO Tadeusza Nowaka, czyli o niemożliwych i koniecznych próbach (Pieśń o innym świecie)
Katarzyna Niesporek, Dom. O jednym wierszu Tadeusza Śliwiaka
Krystyna Latawiec, Świat równoległy – szkic wieczności. Adam Zagajewski: W drzewach
Bogusława Bodzioch-Bryła, Przybywając za późno … Adam Zagajewski Trzej Królowie
Anna Hajduk, O martwej naturze rzeczy. Bronisława Maja studium przedmiotu
Michał Kopczyk, Egzotyczne podróże Tomasza Różyckiego
Małgorzata Peroń, Spotkanie ze śmiercią (o wierszu właściciel Romana Honeta)
Krzysztof Brenskott, Cyberludowy jarmark, czyli wgraa Leszka Onaka i Łukasza Podgórniego. Rzecz o krakowskiej poezji cybernetycznej

Herbert Guru

Szukaj na tym blogu